Dom z gliny

Marzysz o ekologicznym domu? Takim zrobionym z gliny, a jednocześnie komfortowym i stabilnym? Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania!

Skąd pozyskać „lokalnie materiały budowlane”?

– “Materiały lokalne” to wszystkie te, które możliwe są do pozyskania w promieniu kilku, kilkunastu kilometrów od miejsca budowy. W naszym kontekście są to głównie słoma, glina oraz najczęściej drewno. Słomę pozyskujemy od okolicznych rolników. Najczęściej produkowane przez nich kostki nie są bezpośrednio przygotowane do budowy domu. Związane jest to z faktem, że rolnicy ustawiają prasy rolnicze na minimalny stopień zgniotu, tak aby kostka była względnie lekka i było prosto wrzucić ją widłami na wóz.

Planując budowę należy nawiązać kontakt z rolnikiem już sezon wcześniej i poprosić o odpowiednie ustawienia prasy. Dla jasnej precyzyjnej komunikacji wykonuje się proste badania. Mierzy się i waży typowe kostki wyliczając matematycznie ciężar w kg/m3.

Najczęściej typowa kostka ma gęstość ok 60kg/m3. “Poproszę kostkę dwukrotnie mocniej sprasowaną” to informacja jaką rolnik w takiej sytuacji powinien od nas usłyszeć. Prasowanie najlepiej wykonać wcześnie rano lub późno wieczorem w trakcie dobrej pogody. Poranna rosa powoduje, że słoma znacznie łatwiej poddaje się zgniotowi tłoka. Można uzyskać ok. 100-120 kg/m3. Kostki powinny mieć regularną, prostopadłościenną formę a ich długość nie przekraczać 70cm. Dłuższe zwykle ulegają wyboczeniu “w banan” przy ręcznym przenoszeniu z miejsca na miejsce. Słoma to najczęściej żyto lub pszenżyto.

Czy są potrzebne specjalne atesty? Jakie parametry powinny być spełnione?

– W obecnej sytuacji prawnej w Polsce możliwe jest budowanie z materiałów niecertyfikowanych wyłącznie w trybie wyrobu jednostkowego. Tę drogę prawną opisuje Ustawa o Wyrobach budowlanych. Atesty i certyfikaty są niezbędne przy budynkach użyteczności publicznej. Zanim zaczniemy pracę z gliną należy najpierw wykonać kilkanaście prób zanim wykorzysta się ją do jakiegokolwiek celu budowlanego. Najczęściej stosuje się ją jako tynki. Do różnych próbek dodaje się różne ilości piasku oraz wypełniaczy organicznych. Nie ma jednego bezbłędnego przepisu. Po wykonaniu prób można określić jakich domieszek lokalnie pozyskany materiał gliniany potrzebuje aby spełnić wszystkie wymogi techniczne. Są nimi oczywiście: wytrzymałość na pękanie, odporność na ścieranie oraz odpowiednia twardość.

Jak znaleźć firmę wykonawczą?

– Firm wykonawczych w Polsce już jest co najmniej kilka. Buduje się w rożnych estetykach, od organicznych i bajkowych po wysublimowane i modernistyczne. Najlepiej jest wejść na jakieś forum poświęcone budownictwu naturalnemu i obejrzeć efekty prac różnych ekip, zapytać o rekomendacje.

Jak mocować na ścianach różne przedmioty np. obrazy?

– Przy grubości tynków ok 6cm, możliwe jest mocowanie różnych elementów za pośrednictwem kołków rozporowych. P*rzy większych ciężarach należy zagęścić rozstaw kołków.* Przy szafkach kuchennych, gdzie potencjalna masa jest bardzo duża, trzeba jednak wymyślić konstrukcję wsporczą. Stropy są w typowe konstrukcji drewnianej. Jeżeli nie ma płytek ceramicznych w łazienkach, można je wykończyć stosując mieszankę gliny i wapna. Uzyskuje się w efekcie bardzo gładkie, dające się zmywać ściany o dużej odporności na wodę.

Jak zabezpiecza się słomę przed owadami, gryzoniami, grzybami, pleśnią?

– Jeżeli chodzi o grzyby, pleśnie to nie stosuje się specjalnych środków zaradczych, gdyż rozwijają się one w dość specyficznych warunkach, które nie występują w przegrodzie w poprawnie zaprojektowanym i wykonanym budynku. Dodatkowo, stężenie dwutlenku węgla wewnątrz ściany ustawicznie wzrasta ze względu na przemianę materii bakterii na słomie, co powoduje, że środowisko to staje się z czasem coraz mniej przyjazne. Grube tynki, otwarte dyfuzyjnie (wilgotność może przenikać) powodują, że słoma zawsze pozostaje w stanie tzw. “powietrzno suchym”.

Czy wykonawstwo jest tak łatwe, że każdy przeciętny budowlaniec po zapoznaniu się z podstawowymi zasadami potrafi wykonać poprawnie swoje zadanie?

– Budownictwo to nie jest “łatwe”. Jest proste w swoich założeniach i zasadach, jednak wymagające pewnej wprawy i doświadczenia w pracy z tymi materiałami. Przeciętny budowlaniec pod okiem specjalisty z zakresu budownictwa naturalnego jest w stanie w pełni poprawnie wykonać różne zadania.

Ile jest firm budowlanych w Polsce, które zajmują się wznoszeniem budynków w tej technologii?

– W Polsce działa około 3-4 firm, które w pełni specjalizują się w budowanie domów w tym obszarze technik.